فهرست مطالب
نشریه مطالعات اخلاق و رفتار در حسابداری و حسابرسی
سال سوم شماره 2 (پیاپی 8، تابستان 1402)
- تاریخ انتشار: 1402/06/20
- تعداد عناوین: 6
-
صفحات 7-30هدفهدف پژوهش حاضر بررسی رفتار عدم تمکینی مودیان مالیاتی در بخش مشاغل در چارچوب یک تیوری رفتاری است.روشپژوهش حاضر از نوع کاربردی و با رویکرد توصیفی- پیمایشی است. روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی بوده و داده های پژوهش از طریق 338 پرسشنامه ساختاریافته و محقق ساخته با طیف پنج طبقه ای لیکرت از چهار گروه از مشاغل (صرافان، مشاورین املاک، وکلا و کارشناسان رسمی دادگستری) جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس. نسخه 25 و نرم افزار اسمارت پی.ال.اس. نسخه 2 و روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند.یافته هانتایج حاکی از آن است که در چارچوب تیوری رفتار برنامه ریزی شده، متغیرهای نگرش، عدم تقارن اطلاعاتی، ریسک پذیری، و هزینه تمکین مالیاتی ارتباط مستقیم و معناداری با قصد عدم تمکین مالیاتی دارند. در رابطه با اثر متغیرهای نگرشی، دانش مالیاتی، سیستم مالیاتی و مقامات مالیاتی، ارتباط معناداری مشاهده نشد. در ارتباط با اثر هنجارها بر روی قصد عدم تمکین مالیاتی، و هنجارهای فردی، اثر معکوس و معناداری مشاهده شد. در نهایت مشاهده شد که کنترل رفتاری ادراک شده اثر معناداری بر روی قصد و رفتار عدم تمکین مالیات بر درآمد مشاغل دارد.نتیجه گیریتمرکز کمتر سازمان مالیاتی بر روی فاکتورهای رفتاری محسوس بوده و از آنجا که نظریه رفتار برنامه ریزی شده، نظریه مناسبی جهت تبیین و پیش بینی قصد و رفتار مودیان است، لذا می توان این خلاء را با استفاده از این نظریه و نظریه های مشابه مورد بررسی قرار داد و راه حل مناسب را ارایه نمود.کلیدواژگان: عدم تمکین مالیاتی، تئوری رفتار برنامه ریزی شده، مالیات بر درآمد، مشاغل
-
صفحات 31-52هدفهدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق حسابداران و کیفیت حسابرسی بر تردید حرفه ای حسابرس است.روشجامعه آماری پژوهش، شامل اشخاص عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به تعداد 2565 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران در سطح خطای آماری 5 درصد تعداد نمونه 335 نفر برآورد گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که با نرخ بازگشت 56/0، به تعداد 187 دریافت شد. آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس، و با استفاده از نرم افزار اسمارت پی.ال.اس.[1] انجام شد.یافته هانتایج نشان داد که بین اخلاق حسابداران و تردید حرفه ای، ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. بنابراین، با ارتقای سطح اخلاق حرفه ای حسابداران، تردید حرفه ای حسابرسان نیز بهبود می یابد و حسابرس کار خود را با تردید و نه با سوءظن و بدگمانی به انجام می رساند. همچنین کیفیت حسابرسی با شک و تردید حرفه ای حسابرسان رابطه معنی داری دارد.نتیجه گیریبه جامعه حسابداران رسمی پیشنهاد می شود به منظور ارتقاء سطح اخلاق حرفه ای حسابرسان، در برنامه های آموزشی خود، آموزش اخلاق را در نظر بگیرند و نظارت بیشتری بر رعایت اخلاق حرفه ای داشته باشند. تردید حرفه ای اعمال شده در فرآیند حسابرسی و نتایج مندرج در گزارش حسابرسی، با در نظر گرفتن مستمر در قضاوت های حرفه ای حسابرس، کیفیت حسابرسی را افزایش می دهد و این کیفیت بالا علاوه بر ایجاد حسن شهرت برای حسابرسان مستقل، موجب افزایش اعتماد استفاده کنندگان از اطلاعات مالی به گزارش های حسابرسان می گردد.کلیدواژگان: اخلاق حسابداران، کیفیت حسابرسی، تردید حرفه ای حسابرس، نظریه های اخلاقی، قضاوت حسابرس
-
صفحات 53-74هدفهدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شهرت، حق الزحمه و تردید حرفه ای حسابرس بر کیفیت حسابرسی در مدیریت سود از دیدگاه حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشد.روشدر این پژوهش از روش کمی- پیمایشی و ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شد. از میان 230 موسسه حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی در سال 1401، پرسشنامه ها از طریق ایمیل برای 114 موسسه ارسال گردید که در نهایت 96 پرسشنامه قابل استفاده دریافت شد. برای سنجش سازگاری درونی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. ضریب آلفای کرونباخ سطح پایایی قابل قبولی (0.7) را نشان می دهد. داده های حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه شماره 28 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته هانتایج نشان می دهد که حق الزحمه و تردید حرفه ای حسابرس تاثیر قابل توجهی بر کیفیت حسابرسی در مدیریت سود دارد؛ اما شهرت حسابرس تاثیر مهمی بر کیفیت حسابرسی در مدیریت سود ندارد. این یافته نشان می دهد که حسابرسان برای کسب کیفیت حسابرسی بهتر در شیوه های مدیریت سود، باید بر حق الزحمه حسابرسی به عنوان معیاری از تلاش حسابرسی و تردید حرفه ای بیشتر تاکید نمایند.نتیجه گیرینتایج این مطالعه می تواند به حسابرسان مستقل کمک کند تا کیفیت حسابرسی خود را در شناسایی و جلوگیری از هرگونه شیوه های دستکاری سود اجرا شده توسط مشتریان افزایش دهند. علاوه بر این، به نهادهای اجرایی مانند سازمان های حسابرسی و بورس و اوراق بهادار در بررسی شرکت هایی که سود خود را مدیریت می کنند، یاری رساند.کلیدواژگان: شهرت، حق الزحمه، تردید حرفه ای، مدیریت سود، کیفیت حسابرسی
-
صفحات 75-94هدفهدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر حرفه ای گرایی، فرهنگ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرسان، با توجه به نقش تعدیلی هوش معنوی است.روشتحقیق پیش رو از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی بوده و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل همه حسابرسان رسمی شاغل در موسسات حسابرسی زیر نظر جامعه حسابداران رسمی ایران بود. حجم نمونه به تعداد 338 نفر با روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس تعیین شد. فرضیه های تحقیق با روش مدل معادلات ساختاری و نرم افزار SmartPls مورد آزمون قرار گرفتند.یافته هانتایج نشان داد که حرفه ای گرایی، فرهنگ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرس تاثیر معناداری دارد. هوش معنوی اثر حرفه ای گرایی بر عملکرد حسابرس را تعدیل می کند. هوش معنوی اثر فرهنگ سازمانی بر عملکرد حسابرس را تعدیل می نماید. هوش معنوی اثر سبک رهبری بر عملکرد حسابرس را تعدیل می کند.نتیجه گیریرعایت قوانین و مقررات حرفه ای حسابرسی باعث افزایش در کارایی حسابرسی می شود. فرهنگ حسابرسی پایه و اساس جامعه حسابرسی می باشد که دربرگیرنده مجموعه ای از ارزش ها، هنجارها، باورها، آداب فرهنگی و تاریخی موثر بر رفتار حسابرسان بوده و مبنای ارزش های خاص منبعث از اجتماع و موثر بر فرهنگ حسابرسان در محیط حسابرسی و جامعه است. دستیابی به قضاوت حرفه ای مطلوب تر مستلزم شناسایی عوامل کلیدی موثر بر قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان است. توجه به این موارد و مدنظر قرار دادن مدل های تصمیم گیری، منجر به بهبود کیفیت قضاوت در مراحل مختلف حسابرسی می شود.کلیدواژگان: حرفه ای گرایی، فرهنگ سازمانی، سبک رهبری، حسابرسان، هوش معنوی، حرفه حسابداری
-
صفحات 95-120هدفهدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شوک های اطلاعاتی مثبت بر رفتار سرمایه گذاران و خطر سقوط قیمت سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.روشاین پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نوع پس رویدادی بوده و به شیوه توصیفی - علی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1394-1400 می باشد. روش نمونه گیری از نوع تصادفی با شیوه حذف سیستماتیک است. برای گردآوری داده های مورد نیاز، جهت آزمون فرضیه ها، از طریق مراجعه به صورت های مالی حسابرسی شده شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (موجود در کتابخانه سازمان بورس اوراق بهادار تهران) اقدام شد. برای تحلیل داده ها از تکنیک رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است.یافته هانتایج پژوهش بیانگر آن است که شوک های اطلاعاتی مثبت بر رفتار سرمایه گذاران، و خطر سقوط قیمت سهام تاثیر مثبت و معنی داری دارد. شوک های اطلاعاتی مثبت منجر به کاهش افشای اطلاعات، افزایش ریسک اطلاعات و کاهش شفافیت اطلاعات می شود که در نهایت ریسک سقوط را تسریع می بخشد. علاوه بر آن، تاثیر شوک های اطلاعاتی مثبت بر ریسک سقوط، تحت تاثیر ویژگی های شرکت، مکانیسم های نظارتی و محیط اقتصادی قرار دارد.نتیجه گیریبا توجه به نتایج بدست آمده، به تحلیل گران پیشنهاد می شود اثرات نوع شوک های اطلاعاتی را بر متغیرهای مهم تاثیرگذار در عملکرد شرکت ها مورد بررسی قرار داده و در اختیار بهره وران قرار دهند. همچنین سرمایه گذاران خرد توجه ویژه ای جهت جلوگیری از پنهان سازی اخبار بد توسط مدیران داشته باشند؛ چراکه توجه سهامداران معطوف به سروصدای دیگران و نظرات غیرکارشناسی است که فضای بازار را پر نموده و منجر به افزایش سقوط قیمت سهام می شود.کلیدواژگان: شوک های اطلاعاتی، رفتار سرمایه گذاران، قیمت سهام
-
صفحات 121-142هدف
هدف پژوهش حاضر مروری جامع بر تحقیقات بین المللی موجود پیرامون اخلاق در مسیر پیشرفت حرفه ای حسابداران می باشد.
روشاین مطالعه از نوع پژوهش های کاربردی علم سنجی بوده و با استفاده از دو تحلیل هم رخدادی واژگان و هم تالیفی کشورها انجام شده است. جامعه آم اری پژوهش شامل تمام تولیدات علمی حوزه اخلاق در مسیر پیشرفت حرفه ای حسابداران بوده که از میان آن ها 608 مقاله که در بازه زمانی 1971- 2022 در پایگاه وب آوساینس نمایه شده بودند، انتخاب و با استفاده از نرم افزار VOSviewer مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.
یافته هانتایج حاصل از هم رخدادی واژگان و هم تالیفی کشورها نشان داد که واژه های «اخلاق»، «عملکرد» و «مدیریت» جزء پرتکرار ترین واژه ها در زمینه اخلاق در مسیر پیشرفت حرفه ای حسابداران بوده و کشور آمریکا با انتشار 47 مقاله بیشترین همکاری علمی را داشته است. همچنین براساس نتایج هم رخدادی واژگان و همکاری علمی کشورها مشخص گردید که واژه اخلاق عمدتا با واژگان «مسیولیت پذیری»، «اخلاق تجاری» و «عملکرد» ارتباط داشته است. نقشه هم تالیفی کشورها، عدم حضور کشور ایران در بین سایر کشورها را به رخ می کشد. کشورهایی مانند بحرین، آذربایجان در این زمینه مراحل اولیه و بلوغ خود را طی می کنند.
نتیجه گیریبا بررسی روند انتشار مقالات می توان دریافت که تولیدات علمی در حوزه اخلاق در مسیر پیشرفت حرفه ای حسابداران سیر صعودی داشته است.
کلیدواژگان: اخلاق حرفه ای، پیشرفت حرفه ای، حرفه حسابداری، علم سنجی، وب آوساینس
-
Pages 7-30PurposeThe purpose of the present study is to review non-compliance of taxpayers in occupations within the framework of a behavioral theory.MethodThe present study is practical and it has a descriptive-survey approach. Cluster sampling method was used and the research data were collected through 338 structured and researcher-made questionnaires with 5-point Likert scale from 4 groups of occupations (currency exchangers, real estate agents, lawyers, and official court experts). The collected data were analyzed using SPSS (version 25), Smart P.L.S. (version 2), and structural equations modeling method.ResultsThe results indicate that within the framework of planned behavior theory, attitude variables, information asymmetry, risk taking, and tax compliance cost have a significantly direct relationship with tax non-compliance intention. However, no significant relation was observed in the effect of attitude variables, tax knowledge, tax system, and tax officials. A significantly indirect relation was observed between the impact of norms on the intention of tax non-compliance and individual norms. Finally, it was observed that recognized behavioral control has a significant effect on the intention and behavior of income tax non-compliance in occupations.ConclusionIt is noticeable that tax organizations do not have sufficient focus on behavioral factors and since the theory of planned behavior is a suitable approach to explain and predict the intention and behavior of taxpayers, this gap can be investigated using this theory and other similar ones to present appropriate solutions.Keywords: Tax Non-Compliance, Theory of planned behavior, Income Tax, Occupations
-
Pages 31-52PurposeThe purpose of the present study is to review the role of accountants’ ethics and audit quality on auditors’ professional skepticism.MethodThe research statistical population consisted of 2565 individuals who were members in the Iranian Association of Certified Public Accountants among whom 335 members were chosen using simple random sampling and Cochran formula (error of 5%). Data collection tool was a questionnaire method and by the return rate of 56%, 187 questionnaires were received from the respondents. The research hypothesis testing was conducted using structural equations based on variation and smart software of P.L.S.ResultsThe results showed that there is a significantly negative relation between accountants’ ethics and professional skepticism. Therefore, by improving the level of professional morality among accountants, auditors’ professional skepticism is also improved and they can conduct their work by precision and not skepticism. Besides, there is a significant relation between audit quality and auditors’ professional skepticism.ConclusionIt is suggested to the association of certified accountants to consider morality in their plans and pay more attention to the observation of professional ethics in order to improve the level of professional ethics among auditors. Professional skepticism in the process of auditing and its outcome in auditing reports, if continually regarded in the professional judgement of auditors, can increase audit quality and can bring good reputation for the independent auditors and also enhance the trust of those who use financial information upon auditors’ reports.Keywords: Accountants’ Ethics, Audit Quality, Auditor’s Professional Skepticism, moral theories, Auditor’s Judgement
-
Pages 53-74PurposeThe purpose of the present study is to review the impact of auditors’ reputation, fee,and professional skepticism on Audit quality in earnings management from the view of auditors inthe Iranian Association of Certified Accountants.MethodIn this research, the quantitative-survey method and questionnaire tool was used fordata collection. From among 230 audit institutes that were members of the Iranian Association ofCertified Accountants in 2021, 114 institutes were chosen to email the questionnaires and finally96 filled out questionnaires were received. For the assessment of the internal consistency of thequestionnaire, Cronbach’s alpha coefficient was used which showed an acceptable reliability level(0.7). The obtained data out of research were analyzed by SPSS (Version 28).ResultsThe results show that auditors’ fee and professional skepticism have a significanteffect on audit quality in earnings management; but auditors’ reputation does not have an importanteffect in this regard. This finding shows that auditors, for obtaining better quality in auditingmethods of earnings management, should emphasize more on their audit fee as a criterion for theireffort and professional skepticism.ConclusionThe results of this study can assist independent auditors to enhance their auditquality in recognizing and preventing any sort of intervention in earnings by the clients. Moreover,executive foundations such as audit organizations and stock exchange can help to find out somedeceitful corporations which fabricate fake financial statements by the intervention in theirearnings.Keywords: Reputation, Fee, Professional Skepticism, Earnings Management, Auditing
-
Pages 75-94PurposeThe purpose of the present study is to review the effect of professionalism, organizational culture, and leadership style on auditors’ performance with respect to the moderating role of spiritual intelligence.MethodIn terms of data collection, the current research is descriptive-survey and it has a practical objective. The statistical population under study consisted of all certified auditors working in institutes under the supervision of Iranian Association of Certified Accountants. 338 members were chosen as the research sample by convenient nonrandom sampling. The research hypotheses were tested by structural equations method and Smart Pls.ResultsThe results showed that professionalism, organizational culture, and leadership style have a significant impact on auditors’ performance. Moreover, spiritual intelligence moderates the impact of professionalism, organizational culture, and leadership style on auditors’ performance.ConclusionObserving professional rules and regulations in auditing enhances its efficiency. Auditing culture is the foundation of accountancy society including a series of values, norms, beliefs as well as cultural and historical traditions effective on auditors’ behavior. It is the basis of some special values originating from society and effective on auditors’ culture in the work environment and community. Paying attention to these factors and considering decision making models would improve the quality of judgement in different stages of auditing.Keywords: professionalism, Organizational Culture, Leadership Style, Auditors, spiritual intelligence, accounting profession
-
Pages 95-120PurposeThe purpose of the present study is to review the effect of positive information shocks on investors’ behavior and the risk of stock price crash in corporations accepted in Tehran Stock Exchange.MethodThis research has a practical objective and it is an ex-post facto study conducted by descriptive-causal method. The research statistical population consisted of all companies accepted in Tehran Stock Exchange from 2009 to 2011. Random sampling method with systematic deletion was used. For data collection and hypothesis testing, the researchers used the audited financial statements of corporations accepted in Tehran Stock Exchange (available in the library of Tehran Stock Exchange). For data analysis, multivariate linear regression technique was used.ResultsThe research results indicated that positive information shocks have a significantly positive effect on investors’ behavior and the risk of stock price crash. Positive information shocks decrease disclosure of information, increase information risk, and decline information transparency which ultimately accelerate the crash risk in the stock exchange. In addition, the effect of positive information risks on the crash risk is under the influence of corporation features, supervisory mechanisms, and economic environment.ConclusionAccording to the obtained results, it is suggested to the analysts to study the impact of information shocks on important variables effective in the performance of corporations and give the results to the users. Furthermore, minor investors should pay special attention to prevent concealment of bad news by the directors because stockholders' attention is oriented to others’ fuss and their non-expert comments which have filled the market environment and increase the crash risk of the stock price.Keywords: Information Shock, Investors’ Behavior, stock price
-
Pages 121-142Purpose
The purpose of the present study is a comprehensive review over current international research about the role of morality in the professional development of accountants.
MethodThis study is practical research in scientometrics and was conducted using co-word and co-author analysis. The research statistical population consisted of all scientific works under the subject of morality in the professional development of accountants among which 608 papers indexed in the Web of Science during 1971-2022 were chosen and analyzed by VOS viewer.
ResultsThe results of co-word and co-author analysis revealed that the words “morality”, “performance”, and “management” are among the most frequent terms under the subject of professional development of accountants and that the U.S by publishing 47 articles in this regard, has had the highest contribution. Besides, based on co-word results as well as scientific cooperation of countries, it is determined that the term “morality” is often related to the terms “responsibility”, “trade morality”, and “performance”. Furthermore, in the co-author map of countries, Iran’s absence is quite noticeable. Some countries like Bahrain and Azerbaijan are passing the initial stage of their puberty in this regard.
ConclusionReviewing publication procedure of papers conveys that scientific productions in the realm of morality under the subject of accountants’ professional development has had a decreasing trend.
Keywords: Professional Ethics, accounting profession, Scientometrics